مجلة الطحان العدد: 1 أكتوبر 2012-مارس 2013

٪ ﺑﺯﻳــﺎﺩﺓ ﻓــﻲ ﺍﻟﻌﻁــﺎء ﻭﺍﻟﺯﺭﺍﻋــﺔ ﺃﻳﺿــﺎ. ﺑﺎﻟﻧﺳــﺑﺔ ۱۰۰ ﺍﻹﻧﺗــﺎﺝ ۱۹۹۰ ﻣﻠﻳـﻭﻥ ﻁـﻥ ﺫﺭﺓ ﻓـﻲ ﻋـﺎﻡ ۲,٦ ﻟﻺﺳـﺗﻬﻼﻙ؛ ﺗـﻡ ﺇﺳـﺗﻬﻼﻙ ٤,۲ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋــﺔ ﻟﻳﺻﺑــﺢ ٦۰ ﺇﺯﺩﺍﺩ ﺍﻹﺳــﺗﻬﻼﻙ ۲۰۰۸ ﻭﻓــﻲ ﻋــﺎﻡ ﻣﻠﻳـﻭﻥ ﻁـﻥ. ٪ ﻣــﻥ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻓــﻲ ﺗﺭﻛﻳــﺎ ﻓــﻲ ﻗﻁــﺎﻉ ۷٥ ﻳﺗــﻡ ﺇﺳــﺗﻬﻼﻙ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋــﺔ ﻓــﻲ ﺻﻧﺎﻋــﺔ ﺍﻟﻧﺷــﺎ. ۱۷ ﺍﻷﻋــﻼﻑ ﻭﻳﺗــﻡ ﺇﺳــﺗﻬﻼﻡ ﺗﺻﺩﻳﺭ ﻭﺇﺳﺗﻳﺭﺍﺩ ﺍﻟﺫﺭﺓ ﻓﻲ ﺗﺭﻛﻳﺎ ﻛﻣﻳــﺔ ﺍﻹﻧﺗــﺎﺝ ﻓــﻲ ﺗﺭﻛﻳــﺎ ﻻ ﺗﻛﻔــﻲ ﻟﻺﺳــﺗﻬﻼﻙ ﺍﻟﻣﺣﻠــﻲ ﻟﻣــﺩﺓ ﻁﻭﻳﻠــﺔ ﻣــﻥ ﺍﻟﺯﻣــﻥ، ﻭﺗــﻡ ﺇﺳــﺗﻳﺭﺍﺩ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻟﺗﻐﻁﻳــﺔ ﺍﻹﺣﺗﻳﺎﺟــﺎﺕ ﺃﺻﺑـﺢ ۲۰۰۸ ﻭﺍﻟﺳـﻧﻭﺍﺕ ﺑﻌـﺩ ۲۰۰٥ ﺍﻟﻣﺣﻠﻳـﺔ. ﻭﻟﻛـﻥ ﻓـﻲ ﻋـﺎﻡ ﺍﻹﻧﺗــﺎﺝ ﻳﻛﻔــﻲ ﻟﻺﺣﺗﻳﺎﺟــﺎﺕ ﺍﻟﺫﺍﺗﻳــﺔ. ﻟﺫﻟــﻙ ﺇﻧﺧﻔﺿــﺕ ﺍﻹﺳــﺗﻳﺭﺍﺩ ﺑﺷ ـﻛﻝ ﻣﻬ ـﻡ ﺟ ـﺩﺍ ﺑﻌ ـﺩ ﻫ ـﺫﻩ ﺍﻟﺳ ـﻧﻭﺍﺕ. ( ﻓــﺈﻥ TÜİK) ﺣﺳــﺏ ﻣُﻌﻁﻳــﺎﺕ ﻣﺅﺳﺳــﺔ ﺍﻹﺣﺻــﺎءﺍﺕ ﺍﻟﺗﺭﻛﻳــﺔ ۲۰۰٤ -۲۰۰۰ ﻣﻌــﺩﻝ ﺍﻹﺳــﺗﻳﺭﺍﺩ ﻟﻠــﺫﺭﺓ ﻣــﺎ ﺑﻳــﻥ ﺍﻟﺳــﻧﻭﺍﺕ ﺍﻟـﻑ ﻁـﻥ. ﻭﺇﻧﺧﻔـﺽ ﺍﻹﺳـﺗﻳﺭﺍﺩ ﻟﻠـﺫﺭﺓ ۳۲۹ ﻣﻠﻳـﻭﻥ ﻭ ۱ ﻛﺎﻧـﺕ ﻣــﻊ ﺍﻟﺯﻳــﺎﺩﺓ ﺑﺎﻹﻧﺗــﺎﺝ. ﻭﻧﺗﻳﺟــﺔ ۲۰۰٦ ﻭ ۲۰۰٥ ﻓــﻲ ﺍﻟﺳــﻧﻭﺍﺕ ﺑﺳــﺑﺏ ﻋــﺩﻡ ۲۰۰۷ ﻭ ۲۰۰٦ ﻹﻧﺧﻔــﺎﺽ ﺍﻹﻧﺗــﺎﺝ ﻓــﻲ ﺍﻟﺳــﻧﻭﺍﺕ ﺍﻟﺣﺻـﻭﻝ ﻋﻠــﻰ ﺭﺑــﺢ ﻛﺎﻓــﻲ ﻣــﻥ ﻗﺑ ـﻝ ﺍﻟﻣﻧﺗﺟﻳــﻥ ﺑﺎﻹﺿﺎﻓــﺔ ﺇﻟــﻰ ﺍﻟﺟﻔــﺎﻑ ﻗﻠــﺕ ﻛﻣﻳــﺔ ﺍﻹﻧﺗــﺎﺝ ﻓــﻲ ﻫــﺫﻩ ﺍﻟﺳــﻧﻭﺍﺕ. ﻭﻛﺎﻥ ﻫــﺫﺍ . ﻭﺍﻟﺯﻳـﺎﺩﺓ ۲۰۰۸ ﻭ ۲۰۰۷ ﺍﻟﺳـﺑﺏ ﻓـﻲ ﺯﻳـﺎﺩﺓ ﺍﻹﺳـﺗﻳﺭﺍﺩ ﻓـﻲ ﻋـﺎﻡ ﺍﻟﺳــﺭﻳﻌﺔ ﻓــﻲ ﺍﻹﺳــﺗﻬﻼﻙ ﺭﻓﻌــﺕ ﻣــﻥ ﻣﺳــﺗﻭﻯ ﺍﻹﺳــﺗﻳﺭﺍﺩ ﺃﻛﺛــﺭ ۲۰۰۹ ﻣﻠﻳــﻭﻥ ﻁــﻥ. ﻭﺗــﻡ ﺇﻧﺧﻔــﺎﺽ ﺍﻹﺳــﺗﻳﺭﺍﺩ ﻓــﻲ ﻋــﺎﻡ ۱ ﻣــﻥ ﺃﻟـﻑ ﻁـﻥ ۳۱٤ ﺑﺳـﺑﺏ ﺯﻳـﺎﺩﺓ ﺍﻹﻧﺗـﺎﺝ ﻓـﻲ ﻫـﺫﺍ ﺍﻟﻌـﺎﻡ. ﺗـﻡ ﺇﺳـﺗﻳﺭﺍﺩ .۲۰۰۹ ﻓــﻲ ﻋــﺎﻡ ﺗﻘــﻭﻡ ﺗﺭﻛﻳــﺎ ﺑﺈﺳــﺗﻳﺭﺍﺩ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻛﻝ ﻋــﺎﻡ ﻣــﻥ ﺍﻟﻭﻻﻳــﺎﺕ ﺍﻟﻣﺗﺣــﺩﺓ ﻛﺎﻥ ﻣـﻥ ﺍﻟﻭﻻﻳـﺎﺕ ۲۰۰۹ ﺍﻷﻣﺭﻳﻛﻳـﺔ، ﺭﺑـﻊ ﺇﺳـﺗﻳﺭﺍﺩ ﺗﺭﻛﻳـﺎ ﻟﻌـﺎﻡ ﺍﻟﻣﺗﺣـﺩﺓ ﺍﻷﻣﺭﻳﻛﻳـﺔ. ﺇﻥ ﺇﻧﺧﻔـﺎﺽ ﺍﻹﺳـﺗﻳﺭﺍﺩ ﻣـﻥ ﺍﻟﻭﻻﻳـﺎﺕ ﺍﻟﻣﺗﺣﺩﺓ ﺍﻷﻣﺭﻳﻛﻳــﺔ ﺫﺍﺕ ﺍﻹﻧﺗــﺎﺝ ﺍﻻﻛﺑــﺭ ﺑﺎﻟﻣــﻭﺍﺩ ﺍﻟﻐﺫﺍﺋﻳــﺔ ﺍﻟﻣﻌﺩﻟــﺔ ﺟﻳﻧﻳــﺎ ﻛﺎﻥ ﺍﻹﺳـﺗﻳﺭﺍﺩ ﺣﺳـﺏ ۲۰۰۹ ﺗُﻌﺗﺑـﺭ ﺗﻁـﻭﺭ ﺇﻳﺟﺎﺑـﻲ. ﻭﻓـﻲ ﻋـﺎﻡ ﺍﻟﺗﺳﻠﺳـﻝ ﺍﻟﺗﺎﻟـﻲ ﻣـﻥ ﺃﻭﻛﺭﺍﻧﻳـﺎ ﻭﺭﻭﺳـﻳﺎ ﺍﻹﺗﺣﺎﺩﻳـﺔ ﻭﺭﻭﻣﺎﻧﻳـﺎ. ﺇﻧﺗﺎﺝ ﻭﺇﺳﺗﻬﻼﻙ ﺍﻟﺫﺭﺓ ﻓﻲ ﺗﺭﻛﻳﺎ ﺗﺣﺗــﻝ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﺍﻟﻣﺭﺗﺑــﺔ ﺍﻟﺛﺎﻟﺛــﺔ ﺑﻌــﺩ ﺍﻟﻘﻣــﺢ ﻭﺍﻟﺷــﻌﻳﺭ ﻓــﻲ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ﺍﻟﺣﺑﻭﺑــﺎﺕ ﻓــﻲ ﺗﺭﻛﻳــﺎ. ﻭﻟﻬــﺎ ﺩﻭﺭﺍ ﻣﻬﻣــﺎ ﻓــﻲ ﺍﻟﺗﻐﺫﻳــﺔ ﺍﻹﻧﺳــﺎﻧﻳﺔ ﻭﺍﻟﺣﻳﻭﺍﻧﻳــﺔ. ﻳﺗــﻡ ﺯﺭﺍﻋــﺔ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻓــﻲ ﺟﻣﻳــﻊ ﺍﻟﻣﻧﺎﻁــﻕ ﺍﻟﺗﺭﻛﻳــﺔ ﻭﻋﻠــﻰ ﺭﺃﺳــﻬﺎ ﻣﻧﻁﻘــﺔ ﺍﻟﺑﺣــﺭ ﺍﻷﺑﻳــﺽ ﺍﻟﻣﺗﻭﺳــﻁ ﻭﻣﺭﻣــﺭﺓ. ﻳﺗــﻡ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻓــﻲ ﺗﺭﻛﻳــﺎ ﻛﺣﺑــﻭﺏ ﺑﺷــﻛﻝ ﻋــﺎﻡ ﻭﻟﻛــﻥ ﻓــﻲ ﺍﻷﻋـﻭﺍﻡ ﺍﻟﻣﺎﺿﻳـﺔ ﺑـﺩﺃ ﺇﺳـﺗﺧﺩﺍﻣﻬﺎ ﻓـﻲ ﺍﻻﻋـﻼﻑ ﻭﺗﻐﺫﻳـﺔ ﺍﻟﺛـﺭﻭﺓ ﺍﻟﺣﻳﻭﺍﻧﻳــﺔ. ﻭﻳﺗــﻡ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﺍﻟﻔﺷــﺎﺭ ﻭﺍﻟــﺫﺭﺓ ﺍﻟﺣﻠــﻭﺓ. ﺗﺣﺗــﻝ ﺍﻟﻣﺭﺗﺑــﺔ ﺍﻟﺛﺎﻟﺛــﺔ ﺑﻌــﺩ ﺍﻟﻘﻣــﺢ ﻭﺍﻟﺷــﻌﻳﺭ ﻣــﻥ ﺍﻟﻣﺳــﺎﺣﺎﺕ ﺍﻟﺯﺭﺍﻋﻳــﺔ ﻷﺭﺍﺿــﻲ ﺗﺭﻛﻳــﺎ. ﻭﻳﺗــﻡ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻛﻣﺣﺻــﻭﻝ ﺃﻭﻝ ﻭﺛﺎﻧــﻭﻱ ﺑﺷــﻛﻝ ﻧﺎﺟــﺢ ﻓــﻲ ﺗﺭﻛﻳــﺎ. ﺇﻧﺣﺻــﺭﺕ ﺯﺭﺍﻋــﺔ ﺍﻟــﺫﺭﺓ ﻓــﻲ ﺍﻟﺧﻣﺳــﻳﻧﺎﺕ ﻋﻠــﻰ ﻣﻧﻁﻘــﺔ ﺍﻟﺑﺣــﺭ ﺍﻷﺳــﻭﺩ ﻭﻣﻧﻁﻘــﺔ ﻣﺭﻣــﺭﺓ ﻭﻓــﻲ ﺍﻷﻟﻔﻳﻧﻳــﺎﺕ ﺇﻧﺗﻘﻠــﺕ ﺇﻟــﻰ ﻣﻧﻁﻘــﺔ ﺍﻟﺑﺣـﺭ ﺍﻷﺑﻳـﺽ ﺍﻟﻣﺗﻭﺳـﻁ ﻭﺇﻳﺟـﺔ ﻭﺑﻌـﺩ ﺫﻟـﻙ ﺇﻟـﻰ ﺩﺍﺧـﻝ ﻫﺿﺑـﺔ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋـﺔ ﻣـﻥ ﺍﻹﻧﺗـﺎﺝ ﻣـﻥ ﻣﻧﻁﻘـﺔ ﺍﻟﺑﺣـﺭ ﺍﻷﺑﻳﺽ ٤۳,٤ . ﺍﻷﻧﺎﺿـﻭﻝ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋـﺔ ﻣـﻥ ﻣﺭﻣﺭﺓ ۱۲,۳ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋـﺔ ﻣـﻥ ﺇﻳﺟـﺔ ﻭ ۱۷,۲ ﺍﻟﻣﺗﻭﺳـﻁ، ﻭ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋـﺔ ﻣـﻥ ﻣﻧﻁﻘـﺔ ﺍﻟﺑﺣـﺭ ﺍﻷﺳـﻭﺩ ﺍﻟﻣﺗﻭﺳـﻁ. ۸,۸٥ ﻭ ﺑﻌـﺩ ﺇﻧﺗﺷـﺎﺭ ﺯﺭﺍﻋـﺔ ﺍﻟـﺫﺭﺓ ﻓـﻲ ﺳـﻬﻭﻝ ﺗﺷـﻭﻛﺭﻭﻓﺎ، ﺇﺯﺩﺍﺩ ﺇﻧﺗـﺎﺝ ﺍﻟـﺫﺭﺓ ﺑﺷـﻛﻝ ﻛﺑﻳـﺭ ﻓـﻲ ﺗﺭﻛﻳـﺎ. ﻭﺇﺟﺗـﺎﺯ ﺇﻧﺗـﺎﺝ ﺍﻟـﺩﻛﺎﺭ ﻓـﻲ ﺍﻟﻌﺷـﺭ ﻛﺟــﺭﺍﻡ/ ﺩﻛﺎﺭ. ﺭﻏــﻡ ﺃﻥ ﻣﺳــﺗﻭﻯ ٦۰۰ ﺳــﻧﻭﺍﺕ ﺍﻟﻣﺎﺿﻳــﺔ ﺇﻟــﻰ ﺍﻹﻧﺗـﺎﺝ ﻟﻠـﺩﻛﺎﺭ ﺍﻟﻭﺍﺣـﺩ ﻣﻧﺧﻔـﺽ ﻗﻳﺎﺳـﺎ ﻟﻺﻧﺗـﺎﺝ ﺍﻟﻌﺎﻟﻣـﻲ، ﻭﻋﻠـﻰ ﻛﻠﺟــﺭﺍﻡ/ ۱,٥۰۰ ﺍﻷﺧــﺹ ﻓــﻲ ﻣﻧﻁﻘــﺔ ﺗﺷــﻛﺭﻭﻓﺎ؛ ﺍﻟﻣﻧﺗــﺞ ﺍﻷﻭﻝ ﻛﻠﺟــﺭﺍﻡ/ ﺩﻛﺎﺭ. ﻭﺣﺳــﺏ ﻣُﻌﻁﻳــﺎﺕ ۱,۲۰۰ ﺩﻛﺎﺭ؛ ﺍﻟﻣﻧﺗــﺞ ﺍﻟﺛﺎﻧــﻲ ( ﺣﻘﻘــﺕ ﺗﺭﻛﻳــﺎ ﺯﻳــﺎﺩﺓ TÜİK) ﻣﺅﺳﺳــﺔ ﺍﻹﺣﺻــﺎءﺍﺕ ﺍﻟﺗﺭﻛﻳــﺔ ﺇﻧﺗﺎﺟﻳـﺔ ﺑﻧﺳـﺑﺔ ﻣﺎﺋـﺔ ﺑﺎﻟﻣﺎﺋـﺔ ﺧـﻼﻝ ﺍﻟﻌﺷـﺭ ﺳـﻧﻭﺍﺕ ﺍﻟﻣﺎﺿﻳـﺔ. ﻛﺎﻥ ﻭﻭﺻـﻝ ﺍﻹﻧﺗـﺎﺝ ۲۰۱۱ ﻣﻠﻳـﻭﻥ ﻁـﻥ ﻓـﻲ ﻋـﺎﻡ ۲,۲ ﺇﻧﺗـﺎﺝ ﺍﻟـﺫﺭﺓ . ﺇﻥ ﺃﻛﺛـﺭ ﺳـﺑﺑﺎ ﻓـﻲ ﻫـﺫﻩ ۲۰۱۰ ﻣﻠﻳـﻭﻥ ﻁـﻥ ﻓـﻲ ﻋـﺎﻡ ٤,۳ ﺇﻟـﻰ ۲۰۰۱ ﺍﻟﺯﻳ ـﺎﺩﺓ ﻫ ـﻲ ﺯﻳ ـﺎﺩﺓ ﺍﻟﻌﻁ ـﺎء ﻭﺍﻟﻛﻔ ـﺎءﺓ ﻟﻺﻧﺗ ـﺎﺝ. ﻓ ـﻲ ﻋ ـﺎﻡ ﻣﻠﻳــﻭﻥ ﺩﻛﺎﺭ ﻭﻓــﻲ ﻋــﺎﻡ ٥,٥ ﻣﻠﻳــﻭﻥ ﻁــﻥ ﻣــﻥ ۲,۲ ﺗــﻡ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ﻣﻠﻳــﻭﻥ ﺩﻛﺎﺭ. ﺯﺍﺩ ٥,۹ ﻣﻠﻳــﻭﻥ ﻁــﻥ ﻣــﻥ ٤,۳ ﺗــﻡ ﺇﻧﺗــﺎﺝ ۲۰۱۰ ۷۱